शेती हा आपल्या देशाचा कणा आहे, आणि शेतकरी आपल्या समाजाचे आधारस्तंभ आहेत. त्यांच्या आर्थिक स्थैर्यासाठी आणि जीवनमान उंचावण्यासाठी केंद्र सरकारने पंतप्रधान किसान सन्मान निधी योजना सुरू केली आहे. परंतु, काही पात्र शेतकऱ्यांना या योजनेचा लाभ अद्याप मिळालेला नाही, ज्यामुळे त्यांच्या मनात चिंता निर्माण झाली आहे. या लेखात, आपण या योजनेची सविस्तर माहिती, अलीकडील अपडेट्स, आणि लाभ मिळवण्यासाठी आवश्यक प्रक्रिया याबद्दल चर्चा करू.
पंतप्रधान किसान सन्मान निधी (PM-KISAN) योजना डिसेंबर २०१८ मध्ये सुरू करण्यात आली. या योजनेअंतर्गत, पात्र शेतकऱ्यांना दरवर्षी ₹6,000 ची आर्थिक मदत तीन समान हप्त्यांमध्ये (प्रत्येक ₹2,000) त्यांच्या बँक खात्यात थेट जमा केली जाते. याचा उद्देश शेतकऱ्यांचे उत्पन्न वाढवणे आणि त्यांना आर्थिक स्थैर्य प्रदान करणे आहे.
या योजनेचे मुख्य उद्दिष्ट म्हणजे:
शेतकऱ्यांचे आर्थिक सक्षमीकरण
शेतीतील खर्चांची भरपाई
शेतीतील गुंतवणुकीस प्रोत्साहन
या योजनेमुळे शेतकऱ्यांना त्यांच्या शेतीसाठी आवश्यक साधनसामग्री खरेदी, बियाणे, खते इत्यादींसाठी आर्थिक मदत मिळते, ज्यामुळे त्यांचे उत्पन्न वाढण्यास मदत होते.
सर्व शेतकरी कुटुंबे, ज्यांच्याकडे शेतीची जमीन आहे, ते या योजनेसाठी पात्र आहेत. परंतु, खालील व्यक्ती या योजनेसाठी पात्र नाहीत:
घटनात्मक पदावरील व्यक्ती (उदा. राष्ट्रपती, उपराष्ट्रपती)
सध्याचे किंवा माजी मंत्री, खासदार, आमदार
सरकारी कर्मचारी
आयकर भरणारे व्यक्ती
डॉक्टर, इंजिनियर, वकील, सनदी लेखापाल इत्यादी व्यावसायिक
शेतकऱ्यांना या योजनेचा लाभ मिळवण्यासाठी खालीलप्रमाणे नोंदणी करावी लागते:
ऑनलाइन नोंदणी: शेतकरी स्वतः PM-KISAN च्या अधिकृत वेबसाइटवर जाऊन नोंदणी करू शकतात.
कॉमन सर्विस सेंटर (CSC): जवळच्या CSC वर जाऊन नोंदणी करता येते.
स्थानिक कृषी अधिकारी: तालुका किंवा जिल्हा कृषी कार्यालयात जाऊन नोंदणी करता येते.
आधार क्रमांक बँक खात्याशी जोडणे अनिवार्य आहे. यामुळे हप्त्यांचे थेट लाभ हस्तांतरण (DBT) सुनिश्चित होते. आधारशी जोडणी नसल्यास हप्त्यांचे वितरण अडचणीत येऊ शकते.
आत्तापर्यंत, सरकारने १९ हप्ते वितरित केले आहेत. परंतु, काही शेतकऱ्यांना विविध कारणांमुळे हप्ते मिळालेले नाहीत, जसे की:
आधारशी बँक खात्याची जोडणी नसणे
नोंदणीतील त्रुटी
बँक खात्याशी संबंधित अडचणी
केंद्रीय कृषिमंत्री शिवराजसिंह चौहान यांनी संसदेत घोषित केले आहे की, पात्र असूनही लाभ न मिळालेल्या शेतकऱ्यांना आता मागील हप्ते दिले जातील. यामुळे अनेक शेतकऱ्यांच्या मनातील चिंता दूर होणार आहे.
जर तुम्हाला हप्ता मिळाला नसेल, तर खालीलप्रमाणे प्रक्रिया करा:
PM-KISAN पोर्टलवर स्टेटस तपासा: तुमचे नाव लाभार्थी यादीत आहे का ते पाहा.
बँक खात्याची माहिती तपासा: बँक खाते आणि आधारशी जोडणी योग्य आहे का ते सुनिश्चित करा.
स्थानिक कृषी अधिकारी किंवा CSC शी संपर्क करा: आवश्यक ते बदल किंवा सुधारणा करण्यासाठी.
PM-KISAN योजनेशी किसान क्रेडिट कार्ड (KCC) जोडण्यात आले आहे. यामुळे शेतकऱ्यांना कमी व्याजदराने कर्ज मिळते. तसेच, PM-KISAN लाभार्थ्यांना पंतप्रधान किसान मानधन योजनेतही सहभागी होता येते, ज्यामुळे त्यांना निवृत्तीवेतनाची सुविधा मिळते.
फार्मर आयडी: शेतकऱ्यांसाठी नवी ओळख आणि सरकारी योजना केंद्र सरकारने शेतकऱ्यांसाठी फार्मर आयडी (Farmer ID) संकल्पना आणली असून, याच्या नोंदणीसाठी विशेष प्रयत्न केले जात आहेत. शेतकऱ्यांची ओळख अद्ययावत आणि डिजिटल स्वरूपात असावी, यासाठी केंद्र सरकार अधिक वाचा…
🌈 मुख्यमंत्री बाल आशिर्वाद योजना: अनाथ आणि अर्ध-अनाथ मुलांसाठी महत्त्वाची मदत आपल्या महाराष्ट्र सरकारतर्फे मुख्यमंत्री बाल आशिर्वाद योजना सुरू करण्यात आली आहे, जी कोविड-19 किंवा इतर कारणांमुळे पालक गमावलेल्या मुलांसाठी आर्थिक मदतीची योजना आहे. चला, अधिक वाचा…
महाराष्ट्रातील शेतकऱ्यांसाठी कृषी कर्ज ही एक महत्वाची गरज आहे. मात्र, अनेक शेतकरी योग्य मार्गदर्शनाअभावी या सुविधेपासून वंचित राहतात. त्यामुळे शासनाने कृषी कर्ज मित्र योजना सुरू केली, जी शेतकऱ्यांना आर्थिक सबलीकरणाकडे नेण्याचे एक महत्वपूर्ण पाऊल आहे.
